TP38 TURBOPROP MOTORU GELİŞTİRME PROJESİ
TEI öncelikli olarak ulusal, uzun vadede ise uluslararası pazarda yerini alması öngörülen rekabetçi, yenilikçi ve yüksek teknolojiye sahip, İnsansız Hava Araçları’nın (İHA) gaz türbin ihtiyacına yönelik turbojet ve turboprop motorlar geliştirmektedir. TEI’nin bu kapsamdaki Ar-Ge çalışmaları 2004 yılından bu yana devam etmektedir. Bu çalışmalar kapsamında TP38 turboprop motoru geliştirilmiştir.
Turboprop, arkasında çalışan bir turbojet motorundan aldığı güçle bir pervaneyi çeviren motor türüdür. Düşük hızlarda yüksek verim sağlar. Bu sebeple halen büyük kargo uçaklarında kullanımdadır. Turboproplar diğer türbin motorlarına göre daha az yakıt tüketirler, çok daha sessizdirler ama saatte 800 km hızın üstüne çıkamazlar.
TP38 TURBOPROP MOTORU
2005 yılında TJ35 motoru çekirdek motor olarak kullanılarak TP38 Turboprop Motor Geliştirme Projesi başlatılmıştır. Geliştirilen turboprop motorun TAI’nin geliştirdiği Turna hedef uçak platformunda da kullanılabileceği değerlendirilmiş ve çalışmalar bu doğrultuda sürdürülmüştür.
Motorun uçağa bütünleşme ve uçuş testi çalışmalarının yapılabilmesi için TAI ile TEI arasında işbirliği protokolü imzalanmış ve uçuş testleri gerçekleştirilmiştir.
Turboprop Motor Geliştirme Projesi 2009 yılında TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD tarafından düzenlenen 8. Teknoloji Ödülleri Kongresi’nde “Yenilik ve Teknoloji Ödülü”nü almaya hak kazanmıştır.
Milli Taarruzi İHA’da kullanılacak motor TP38 Turboprop motor üzerine şekillendirilen projede çalışmalar sürüyor. Hedef uçak’lar için tasarlanan TP38 turboprob motor 42bg güç üretiyor. TP38 üzerinde yapılan geliştirmeler sonrasında bu oran 51bg güce ulaştı. Test çalışmalarının tamamlanmasının ardından ilk olarak TAİ tarafından geliştirilen Turna hedef uçak platformunda kullanılacak. Daha sonra ASELSAN ve TAİ tarafından yürütülen Milli Taarruzi İHA geliştirme projesinde kullanılması planlanıyor.
Taarruzi İHA sisteminin mevcut Harpy I İHA’nın iki katı menzile ve daha fazla havada kalma kabiliyetine sahip olması planlanıyor. TEI TP38’in motor gücünün arttırılması noktasında çalışmalara devam ediyor
TP38 motorunun başlıca özellikleri ve teknik verileri;
- Hava ve propan ile başlatma
- Yer istasyonu ile veri bağlantılı EKÜ
- Çekici ve itici versiyonlar
| Teknik Özellikler | ||
| Azami İtki (kW)/(hp) | : | 31/41.7 |
| Özgül Yakıt Tüketimi (kg/kW.h)/(lb/hp.h) | : | 0.66/1.09 |
| Azami Şaft Hızı (RPM) | : | 120 |
| Azami Pervane Hızı (RPM) | : | 7 |
| Kuru Ağırlık (kg)/(lb) | : | 11.5/25.3 |
| Uzunluk (mm)/(in) | : | 530/20.9 |
| Çap (mm)/(in) | : | 280/11 |
| Bakım Aralığı (sa) | : | 25+ |
