Yeni Nesil Seyir Füzesi SOM

Roketsan’ın Hava Kuvvetleri Komutanlığı ihtiyaçlarına yönelik yürüttüğü ilk proje olan SOM Projesi kapsamında milli seyir füzesi üretimi ve geliştirme faaliyetleri tüm hızıyla devam etmektedir.

Tarihçe

Hava Kuvvetleri Komutanlığı (Hv.K.K.’lığı) seyir füzesi ihtiyacının giderilmesi amacıyla SOM Geliştirme Projesi 2006 yılının Nisan ayında TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (TÜBİTAK SAGE) yürütücülüğünde başlamıştır. Kavramsal tasarım, ön tasarım, yertestleri ve 1. Hava İkmal Bakım Merkezi (1. HİBM) Komutanlığı ile birlikte yürütülen uçuş testleri aşamalarındaki çalışmalar neticesinde 2012 yılında ürün kalifikasyonu tamamlanmıştır. Milli Savunma Bakanlığı (MSB) tarafından SOM’un seri üretimine yönelik açılan ilk üretim ihalesi Roketsan’a verilmiştir. MSB ile Roketsan arasında imzalanan Hassas Güdümlü Stand-Off Mühimmatı (SOM) Projesi Temmuz 2013’de başlamıştır. Proje, 2016 yılı Aralık ayında Savunma Sanayii Müsteşarlığı’na (SSM) devredilmiştir.

Proje kapsamında üretim hattı kalifikasyonu, seri üretim, iyileştirme ve geliştirme çalışmaları ve satış sonrası hizmetler ana faaliyetler olarak yürütülmektedir.

SOM Silah Sistemi

SOM; her türlü hava şartında çalışabilen, yoğun şekilde korunan sabit ve hareketli kara ve deniz hedeflerine karşı geliştirilmiş, uzun menzil, düşük görünürlük, yüksek beka, yüksek vuruş gücü, yüksek hassasiyet, karşı tedbirlere karşı direnç ve operasyonel esneklik özelliklerine sahip güdümlü bir seyir füzesidir. SOM Sisteminin modüler yapısı, farklı varyantların oluşturulmasına olanak sağlayarak benzer füze sistemlerine

kıyasla daha fazla operasyonel esneklik sunmaktadır. 230 kg harp başlığı ağırlığına sahip füzenin toplam ağırlığı yaklaşık 600 kg’dır. Füzenin toplam boyu yaklaşık 4 metredir. Proje kapsamında teslimatı gerçekleştirilmekte olan SOM mühimmatları; SOM-A, SOM-B1 ve SOM-B2 varyantlarından oluşmaktadır.

F-35 platformu için geliştirilmekte olan bir varyant olan SOM-J füzesiyle ilgili faaliyetler ayrı bir proje kapsamında devam etmektedir. 2012 yılı Mayıs ayında başlayan ve Roketsan yükleniciliğinde yürütülen SOM-J Projesi’nde F-35 platformu geliştiricisi olan Lockheed Martin firması ile iş birliği yapılmaktadır. SOM Projesi kapsamında teslimi yapılacak taktik füzelerin tüm versiyonlarında ataletsel seyrüsefer, küresel konumlandırma ve yeryüzü referanslı seyrüsefer güdüm sistemleri bulunmaktadır. SOM-B1 ve SOM-B2 varyantla rında bunlara ilave olarak kızılötesi görüntülemeli (IIR) arayıcı başlık ve otomatik hedef algılama sistemi mevcuttur.

SOM-A ve SOM-B1 varyantları yüksek patlayıcılı, basınç parçacık etkili harp başlığına sahipken, SOM-B2 varyantı ardışık delici tipi harp başlığına sahiptir. Tüm varyantlar JP-10 yakıtı ile beslenen turbojet motora sahiptir. Otonom bir sistem olan SOM; düşük görünürlük sağlayan geometrik tasarım ve radar soğurucu özelliği, yüksek manevra yeteneği, alçak irtifa uçuş, arazi maskeleme ve görev planlama sistemi sayesinde yüksek beka kabiliyetine sahiptir.

Farklı hedefler için özel olarak tasarlanmış harp başlığı tipleri ile imha görevini güvenli ve yüksek doğrulukta gerçekleştirmektedir.

SOM için belirlenen hedefler arasında sabit radar yerleşkeleri, stratejik varlıklar, komuta kontrol merkezleri, korunaklar, hava savunma sistemleri, korunaksız uçaklar ve gemiler yer almaktadır. Kullanılan navigasyon teknolojileri ve kızılötesi görüntülemeli arayıcı başlık sayesinde hedef, yüksek hassasiyetle vurulabilmek-

tedir. Ayrıca, SOM veri tümleşimi ve gelişmiş hedef algoritmaları ile karşı koyma tedbirlerine dirençli bir sistemdir. İyileştirme çalışmaları kapsamında veri bağı sisteminin kazandırılması neticesinde SOM; hedef güncelleme, vuruş anı gösterimi, fırsat hedeflerine angajman kabiliyeti, uçuş sırasında hedef tanımlama,

hasar kıymetlendirme kabiliyeti ve görev iptali gibi önemli yeteneklere sahip olacaktır. SOM sahip olduğu bu özellikleri sayesinde muadilleri olan STORM SHADOW/SCALP EG, TAURUS KEPD 350, SLAM-ER, JASSM ve JSM gibi sistemlerden ayrışarak, kullanılan teknoloji, kabiliyetler ve platform entegrasyonu

açısından daha başarılı bir sistem olarak öne çıkmaktadır.

Üretim Hattı Kalifikasyonu

Projenin ilk aşaması olan üretim hattı kalifikasyonu kalifikasyon kafilesinin üretimine yönelik tedarik faaliyetleri ile başlamıştır. Tedarik zinciri listesinde yer alan tedarikçilerin yanında, proje boyunca Roketsan tarafından daha etkin ve ekonomik tedarik kaynakları oluşturulmuştur. Üretim yapan tedarikçilerde kalifikasyon faaliyetleri ile birlikte özel proses, cihaz ve ekipmanların kalifikasyonu gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, Roketsan bünyesinde gerçekleştirilecek alt sistem ve sistem entegrasyon hatlarının ve test altyapılarının kurulumu tamamlanarak kullanıma alınmıştır.

Seri Üretim

Üretim hattı kalifikasyonunun tamamlanması sonrasında proje teslimat takvimindeki kalemlerin teslimatına yönelik tedarik ve üretim çalışmalarına devam edilmiştir. Roketsan altyapısında alt sistem ve sistem entegrasyon çalışmaları büyük bir özveri ile yürütülmüş ve ilk kafile teslimatları kapsamında SOM-B1, SOM-A, eğitim füzeleri, TvPC gibi kalemlerin teslimatı yapılarak, Hv.K.K.’lığı envanterine Roketsan üretimi sistemlerin girmesi sağlanmıştır. 2017 yılı süresince teslimatlara devam edilmiştir.

SOM Projesi’nde teslimatı yapılan SOM Silah Sistemi’ne ait tüm malzemeler her türlü tasarım, üretim, işçilik, montaj, yazılım, entegrasyon ve materyal yönünden garanti edilmektedir. Garanti süresi sonrasında ise her türlü şart ve ortamda teknik hizmet, danışmanlık, servis ve

yedek parça, bakım, onarım hizmeti sağlanması taahhüt edilmektedir. SOM sistemi için birlik ve depo seviyesi olmak üzere iki seviyeli bakım tanımlanmıştır. Sistemin lojistik açıdan desteklenebilmesi amacıyla bakım ve idame faaliyetlerinin planlanması, ömür uzatımı, eskime (obsolescence) yönetimi gibi konular dâhil olmak üzere gerekli çalışmalar yapılmaktadır.

İyileştirme ve Geliştirme Çalışmaları

 SOM Projesi kapsamında seri üretim faaliyetlerinin yanında iyileştirme ve geliştirme çalışmalarına devam edilmektedir.Bu faaliyetler SOM füzesine veri bağı yeteneğinin kazandırılması ve su üstü harp yeteneği kazandırılması olarak gruplandırılmıştır. Söz konusu faaliyetler, projede alt yüklenici rolü ile görev yapan TÜBİTAK SAGE tarafından ürütülmektedir.

SOM mühimmatında kullanılan yurt dışından tedarik edilen kritik bileşenlerin yerli alternatiflerinin yaratılmasıyla ilgili çalışmalara başlanmıştır. Böylece, SOM füzesinin yurt içi katma değerinin artırılması

ve yurt dışı bağımlılık oranının azaltılması hedeflenmektedir. Milli ürünlerin kullanıma alınmasıyla da potansiyel yurt dışı ihracat projelerinde önemli bir esneklik kazanılacağı açıktır.

SOM Yurt Dışına Açılıyor!

Türkiye’nin övünç kaynağı yeni nesil seyir füzesi SOM, Roketsan’ın katıldığı uluslararası fuarların tamamında sergilenmekte ve bu fuarlarda birçok ülke delegasyonunun yoğun ilgisiyle karşılaşılmaktadır. SOM’u inceleyen ve bilgilendirilen heyetlerin taleplerine yönelik çözümler sunulmakta ve olumlu geri dönüşler alınmaktadır. İhracata yönelik olarak potansiyel müşterilerle görüşmeler devam etmekte olup, SOM’un uzunca bir süre pazarda önemli bir rol oynayacağı değerlendirilmektedir.

SOM Silah Sistemi; Türk Savunma Sanayinin seyir füzesi alanında geldiği son noktayı gösteren hali hazırda geliştirilmiş en önemli ürünüdür. SOM Projesi’ndeki özgün proje modeli ile sistem seviyesi üretim, test ve geliştirme faaliyetlerinin Roketsan bünyesinde yürütülebildiği gösterilmiştir